888 triệu lượt khách, hơn 113,6 tỷ đô la Mỹ doanh thu – con số nghe rất ấn tượng nhưng thực tế phía sau Tuần lễ Vàng năm nay của Trung Quốc lại là một câu chuyện hoàn toàn khác. Trong khi lượng khách đổ về các điểm du lịch tăng kỷ lục, các chủ khách sạn và nhà hàng phải giảm giá tới 60% chỉ để tồn tại qua mùa cao điểm vốn đáng lẽ sinh lời nhất năm.
Từ Mùa Vàng Biến Thành Mùa Khuyến Mãi
Tuần lễ Vàng – kỳ nghỉ Quốc khánh kéo dài từ 1 đến 8 tháng 10 – vốn được mong đợi sẽ là cơ hội để nền kinh tế Trung Quốc phục hồi sau những tháng ảm đạm. Tuy nhiên, dù tổng lượng khách du lịch nội địa đạt 888 triệu lượt và tạo ra doanh thu hơn 809 tỷ nhân dân tệ, mức tăng trưởng chỉ ở mức 1,8% về lượng khách và 7,6% về doanh thu so với năm ngoái. Con số này thấp một cách đáng báo động so với kỳ nghỉ đầu tháng 5, phản ánh sức mua thực sự đang suy yếu nghiêm trọng.
Điều đáng chú ý hơn là chi tiêu trung bình của mỗi du khách trong Tuần lễ Vàng năm nay đã giảm khoảng 3% so với năm 2019 – năm trước đại dịch, theo số liệu của Goldman Sachs. Trong khi lượng người di chuyển tăng, nhưng túi tiền họ bỏ ra lại ngày càng mỏng, tạo nên một nghịch lý kỳ lạ cho ngành du lịch nước này.
Khách Sạn Kín Phòng Nhưng Chủ Vẫn Lỗ
Mix Shi, nhà sáng lập chuỗi PoshPacker Hostels Chengdu Group, không giấu được sự thất vọng khi chia sẻ về Tuần lễ Vàng năm nay. Dù cả ba nhà nghỉ của anh tại Thành Đô đều kín phòng hoàn toàn, Shi vẫn phải hạ giá thuê tới 60% vì áp lực cạnh tranh khốc liệt từ hàng trăm khách sạn xung quanh cũng đồng loạt giảm giá. Anh mô tả cảnh tượng như một cuộc đua xuống đáy, nơi các chủ cơ sở lưu trú phải chấp nhận thu ít hơn, hy vọng ít ra vẫn thu được gì đó.
Theo dữ liệu từ HostelWorld, lượng khách trong và ngoài nước đến các khách sạn, nhà nghỉ ở Thành Đô tăng gấp đôi so với Tuần lễ Vàng năm trước, chỉ xếp sau Thượng Hải. Thế nhưng giá thuê trung bình mỗi giường tại cả hai thành phố lại giảm hơn 20%, xuống còn 165,7 nhân dân tệ (23,27 đô la Mỹ) ở Thượng Hải và chỉ 81 nhân dân tệ tại Thành Đô. Đây là minh chứng rõ ràng cho tình trạng dư cung trong ngành khách sạn – quá nhiều tiền được đổ vào đầu tư nhưng thị trường không đủ sức tiêu thụ.
Cuộc Chiến Giá Lan Rộng Khắp Trung Quốc
Tại Thanh Đảo, AJ Wang – chủ khách sạn X Hotel và Observatory Hill House – kể lại rằng doanh thu thực sự chỉ tốt đến hết ngày 6 tháng 10. Sau đó, khi Tết Trung thu đến – dịp mọi người trở về đoàn tụ gia đình – nhu cầu du lịch sụt giảm mạnh và ông buộc phải giảm giá 60% để duy trì lượng khách tối thiểu. Năm nay, Tuần lễ Vàng trùng với Tết Trung thu nên kéo dài hơn bình thường, nhưng điều này lại không mang lại lợi ích như kỳ vọng mà càng làm nổi bật sự mất cân đối giữa cung và cầu.
Ở Quảng Châu, Sasa Yau – chủ một nhà nghỉ kiêm nhà hàng – cảm thấy bất lực khi doanh thu tuy tăng từ mức trung bình 3.000 nhân dân tệ một ngày lên 10.000 nhân dân tệ trong kỳ nghỉ, nhưng chi tiêu trung bình mỗi khách chỉ ở mức 30 tệ. Yau chia sẻ rằng mọi người đều làm việc chăm chỉ hơn, phục vụ nhiều khách hơn, nhưng biên lợi nhuận lại ngày càng nhỏ hẹp. Đây là hình ảnh thu nhỏ của cả ngành dịch vụ Trung Quốc hiện nay – bận rộn nhưng không sinh lời.
Tận Dụng Mạng Lưới Giao Thông Để Tiết Kiệm
Một yếu tố góp phần khiến tình trạng này trở nên phức tạp hơn chính là mạng lưới tàu cao tốc và sân bay rộng khắp của Trung Quốc. Nhiều chuyến bay có giá vé thậm chí còn rẻ hơn tàu, khiến việc du lịch tự phát trở nên vô cùng dễ dàng. Du khách ngày càng thông minh hơn khi chọn khởi hành sớm hoặc muộn hơn vài ngày so với đỉnh điểm để tận dụng mức giá thấp hơn.
Theo Trip.com, giá khách sạn vào cuối tháng 9 thấp hơn khoảng 20%, còn vé máy bay giữa kỳ nghỉ rẻ 30% so với ngày đầu. Chênh lệch giá và tình trạng đặt vé khó khăn vào đầu hoặc cuối kỳ nghỉ khiến nhiều người chọn cách đi lệch ngày để tiết kiệm, làm giảm áp lực lên các doanh nghiệp vào thời điểm cao điểm nhưng cũng kéo giảm khả năng thu lời của họ.
Bối Cảnh Kinh Tế Đang Đè Nặng
Bức tranh u ám này không đơn thuần chỉ là vấn đề riêng của ngành du lịch mà phản ánh tình trạng chung của nền kinh tế Trung Quốc. Những năm gần đây, Bắc Kinh đã khuyến khích doanh nghiệp tăng số ngày nghỉ có lương và kéo dài kỳ nghỉ lễ nhằm thúc đẩy tiêu dùng nội địa. Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới hiện đang đối mặt với áp lực giảm phát dai dẳng do nhu cầu nội địa yếu và tình trạng dư cung trầm trọng trong nhiều ngành công nghiệp.
Giảm phát – hiện tượng giá hàng hóa và dịch vụ liên tục đi xuống trong thời gian dài – thường đi kèm với suy giảm nhu cầu tiêu dùng, đầu tư và tăng trưởng kinh tế. Tháng 8 năm 2025, chỉ số giá tiêu dùng của Trung Quốc giảm 0,4% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi giá các sản phẩm liên quan đến du lịch trong 8 tháng đầu năm cũng giảm 0,3% so với năm 2024.
Nhà Kinh Tế Nói Gì Về Tương Lai ?
Bruce Pang – Phó giáo sư tại Trường Kinh doanh CUHK – vẫn giữ thái độ lạc quan một phần khi nhận xét rằng Tuần lễ Vàng đã tạo nên làn sóng năng lượng khắp Trung Quốc với lượng khách kỷ lục, kinh doanh sôi động và xu hướng chi tiêu mới. Tất cả những yếu tố này theo ông đã giúp củng cố nhu cầu nội địa ở một mức độ nào đó.
Tuy nhiên, ông cũng thẳng thắn thừa nhận rằng phải một thời gian nữa, chỉ số giá tiêu dùng mới có thể tăng trở lại do giá thực phẩm và năng lượng vẫn đang ở mức thấp. Số liệu lạm phát tháng 9 và doanh số bán lẻ dự kiến công bố vào ngày 15 và 20 tháng 10 sẽ là bằng chứng quan trọng để đánh giá liệu những nỗ lực kích cầu của chính phủ có đạt hiệu quả hay không.
Trong tháng 8, doanh số bán lẻ của Trung Quốc chỉ tăng 3,4% so với cùng kỳ năm ngoái, thấp hơn dự báo của các nhà phân tích và phản ánh tâm lý tiêu dùng vẫn chưa thực sự hồi phục. Việc người dân giữ chặt hầu bao trong bối cảnh kinh tế bất ổn đã tạo ra một vòng luẩn quẩn – càng ít chi tiêu thì giá càng giảm, giá càng giảm thì người tiêu dùng lại càng chờ đợi giá rẻ hơn nữa.
Liệu Tuần lễ Vàng năm sau sẽ khác ? Hay đây sẽ là khởi đầu cho một xu hướng giảm giá kéo dài trong ngành du lịch Trung Quốc ? Câu trả lời phụ thuộc nhiều vào việc chính phủ có thể tìm ra giải pháp hiệu quả để kích thích tiêu dùng thực sự hay không, chứ không chỉ đơn thuần là tăng số ngày nghỉ hay giảm giá.
